Aktualne dopuszczalne prędkości na polskich drogach

Ograniczenie prędkości w Polsce to skomplikowane zagadnienie. Tak naprawdę nawet kierowcy, którzy od wielu lat mają prawo jazdy, nie do końca orientują się w temacie i w zmianach przepisów. Limity prędkości na drogach zależą od pojazdu, jakim się poruszamy, ilości pasów ruchów oraz od poszczególnych znaków. Przekroczenie prędkości to jedna z najczęstszych przyczyn mandatów. W artykule odpowiadamy na następujące pytania:

Spis treści:

• Jakie są dopuszczalne prędkości w Polsce?
• Gdzie nie obowiązują limity prędkości?
• Co odwołuje ograniczenia prędkości w Polsce?
• Jakie mandaty grożą za przekroczenia prędkości?
• Czy można przekroczyć dozwoloną prędkość bez konsekwencji?

Dopuszczalne prędkości na drogach

Przekroczenie prędkości jest notorycznie popełnianym wykroczeniem. Wielu kierowców nie zwraca uwagi na ograniczenia, inni z kolei nie znają przepisów. Trzeba podkreślić, że żadna okoliczność nie usprawiedliwia osób kierujących pojazdami. Do potrąceń na polskich drogach dochodzi bardzo często. Każda osoba, która zdaje egzamin na prawo jazdy, powinna doskonale orientować się w tym, jakie prędkości są dopuszczalne, jednak w praktyce bywa różnie. Mało tego, prawo o ruchu drogowym co jakiś czas ulega zmianom. Kierowcy powinni orientować się w tym na bieżąco – w przeciwnym przypadku może ich czekać niemiła niespodzianka w postaci sporego mandatu, naliczenia punktów karnych, a w skrajnych sytuacjach nawet utraty prawa jazdy.

Dopuszczalna prędkość na drodze w Polsce jest uzależniona od rodzaju pojazdu. Aktualne wytyczne przedstawiają się następująco:

Dopuszczalne prędkości dla samochodów osobowych, motocykli i samochodów ciężarowych o masie całkowitej do 3,5 t:

• na autostradach – do 140 km/h,
• na drogach ekspresowych dwujezdniowych – do 120 km/h,
• na drogach ekspresowych jednojezdniowych – do 100 km/h,
• na drogach dwujezdniowych o co najmniej dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku ruchu – do 100 km/h,
• na pozostałych drogach – do 90 km/h,
• na drogach w terenie zabudowanym – do 50 km/h,
• na drogach w strefie zamieszkania – do 20 km/h.

Dopuszczalne prędkości dla samochodów ciężarowych i z przyczepami:

• obszar niezabudowany – droga zwykła 70 km/h,
• obszar niezabudowany – droga dwujezdniowa o dwóch pasach w każdą stronę 80 km/h,
• obszar niezabudowany – droga ekspresowa jednojezdniowa 80 km/h,
• obszar niezabudowany – droga ekspresowa dwujezdniowa 80 km/h,
• obszar zabudowany – przez całą dobę 50 km/h,
• strefa zamieszkania – 20 km/h.

Gdzie nie obowiązują limity prędkości?

Według ogólnych zasad każdy kierowca powinien jechać bezpieczną prędkością dostosowaną do warunków na drodze, stanu auta i swoich umiejętności. W praktyce różnie sprawa wygląda. Statystyki jasno pokazują, że nawet 25% wypadków drogowych to skutek przekroczenia dopuszczalnej prędkości lub niedostosowania prędkości do aktualnych warunków. W Polce najwyższa dopuszczalna prędkość na autostradzie wynosi 140 km/h. Szybsza jazda może skutkować mandatem. W niektórych krajach prędkości na autostradzie nie są ograniczone – niemniej zanim wciśnie się pedał gazu, należy dokładnie zorientować się w przepisach.

Co odwołuje ograniczenie prędkości?

Wielu kierowców nawet tych, którzy posiadają prawo jazdy od wielu lat, nie ma pojęcia kiedy i przez co jest odwoływane ograniczenie prędkości.

Ograniczenie prędkości jest odwoływane przez:

• koniec lub początek obszaru zabudowanego,
• koniec lub początek strefy zamieszkania,
• skrzyżowanie,
• inny znak ograniczenia prędkości,
• znak „koniec zakazów”.

Sytuacje, w których kierowcy łamią przepisy z powodu nieznajomości przepisów lub nieuważnej obserwacji drogi są nagminne.

Kierowcom notorycznie zdarza się przeoczyć znak ograniczenia prędkości, kiedy dozwolona prędkość obowiązuje na terenie całego miasta. Wiele znaków wprowadzających ograniczenie prędkości, a następnie je odwołujących również powoduje zamieszanie i nieświadome łamanie prawa. Wielu kierowców nie do końca ma świadomość tego, że w strefie ograniczonej prędkości na każdym skrzyżowaniu nie muszą być ustawiane znaki utrzymujące dane ograniczenie. Sporo zamieszania powodują również ograniczenia prędkości na skrzyżowaniach. Część przepisów nie jest przejrzysta – np. początkowe prędkości na autostradach lub na drogach ekspresowych.

Mandaty za przekroczenie prędkości

Kwestia mandatów za przekroczenie prędkości wzbudza sporo kontrowersji. Sytuacje kiedy kierowcy wykłócają się z policjantami lub też proszą o niższą grzywnę, są codziennością. Konsekwencje szybkiej jazdy mogą być niekiedy bardzo poważne. Zatrzymanie przez patrol policji skutkuje mandatem, punktami karnymi, a nieraz nawet odebraniem prawa jazdy.

Kary za przekroczenia prędkości:

• do 10 km/h – 50 zł,
• od 11 do 20 km/h – 50-100 zł i 2 pkt,
• od 21 do 30 km/h – 100-200 zł i 4 pkt,
• od 31 do 40 km/h – 200-300 zł i 6 pkt,
• od 41 do 50 km/h – 300-400 zł i 8 pkt,
• powyżej 50 km/h – 400-500 zł i 10 pkt.

Zaostrzone kary dla sprawców wykroczeń na drogach

1 stycznia 2022 roku wejdzie w życie kolejna nowelizacja Prawa o ruchu drogowym. Przewiduje ona zaostrzenie kar dla sprawców wykroczeń drogowych. Przekroczenie dopuszczalnej prędkości jazdy o ponad 30 km/h, niezależnie od tego, czy naruszenie zostanie stwierdzone w obszarze zabudowanym, czy poza nim będzie skutkowało karą grzywny o wysokości minimum 800 zł. W regulacji znalazły się również stosowne zapisy o zwiększeniu wysokości grzywny, jaką można nałożyć w postępowaniu mandatowym – obecnie wynosi ona 5 tysięcy złotych, po zmianach jej wysokość wzrośnie do 30 tysięcy złotych.

Odebranie prawa jazdy za nadmierną prędkość

1 lipca 2020 roku weszła w życie ustawa, zgodnie z którą przekroczenie dopuszczalnej prędkości o 51 km/h w obszarze zabudowanym, skutkuje odebraniem kierowcy prawa jazdy na okres trzech miesięcy. Prowadzenie pojazdu po zatrzymaniu dokumentu wydłuża karę do 6 miesięcy, a kolejne takie wykroczenie może skutkować cofnięciem uprawnień.

Czy można przekroczyć dozwoloną prędkość bez konsekwencji?

Czy prędkość w Polsce w ogóle można przekraczać, a jeśli tak, to o ile? Generalnie uznaje się, że nie można, ale w praktyce policjanci stojący z radarami przeważnie przepuszczają auta przekraczające prędkości na drodze o 10 km/h – zresztą tak też są ustawione progi fotoradarów. Policjanci przeważnie reagują na przekroczenia powyżej 15 km/h, ale nie można tego traktować jako regułę. Za stwierdzenie przekroczenia prędkości o 6–10 km/h grozi mandat w wysokości do 50 zł.

Podsumowanie

Każdy kierowca jest zobowiązany do tego, by orientować się w aktualnych przepisach dotyczących limitów prędkości i śledzić każdą ewentualną zmianę. Warto podkreślić, że nieraz może się nam wydawać, że na danych odcinkach nie powinien obowiązywać określony limit, jednak przepisy stanowią inaczej. W każdej sytuacji powinno się mieć świadomość, że przekraczanie prędkości, nawet o minimalną wartość, może być po prostu niebezpieczne dla innych i dla siebie. Zanim mocniej przyciśnie się pedał gazu, warto pomyśleć o konsekwencjach.